Waraporn Chanakul, Vichai Reutrakul, Chutima Kuhakarn, Samreang Bunteang, Pawinee Piyachaturawat, Kanoknetr Suksen, Sakchai Hongthong, Sariyarach Thanasansurapong and Narong Nuntasaen 

 

 งานวิจัยนี้เป็นงานที่ศึกษาองค์ประกอบทางเคมีของพืชที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Goniothalamus repevensis Pierre ex Finet & Gagnep ที่มีชื่อไทยว่า แสดสยาม เป็นไม้วงศ์กระดังงา พบในเมืองไทยตามป่าดิบที่มีความสูงจาก ระดับน้าทะเล 600-900 เมตร ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ นอกจากนี้ยังพบในภูมิภาคอินโดจีน (ไทย ลาว กัมพูชา และ เวียดนาม) ต้นมีลักษณะพุ่มกลม ขนาดเล็ก สูง 1-2 เมตร เปลือกต้นสีด้า 

งานวิจัยนี้ได้น้าส่วนของกิ่งและใบ ของพืชชนิดนี้ มาท้าการสกัดด้วยตัวท้าละลายเมทานอล จากนั้นน้ามาท้าการ แยกโดยวิธีทางโครมาโตรกราฟี ได้สารประกอบ 5 ชนิด ได้แก่ (–)-goniodiol-7-monoacetate (1) (–)-goniodiol diacetate (2) piperolactam C (3) aristolactam A III (4) และ aristolactam B III (5) ที่เคยมีการรายงาน โครงสร้างมาก่อนแล้ว สารที่ 14 ได้น้ามาศึกษาฤทธิ์ในการยับยั้งเซลล์มะเร็ง โดยพบว่า สาร Piperolactam C (3) แสดง ฤทธิ์ในการยับยั้งเซลล์มะเร็งที่ท้าการทดสอบทุกชนิด และมี IC50 อยู่ในช่วง 3.30–64.6 μM สาร (–)-Goniodiol-7-monoacetate (1) แสดงฤทธิ์ในการฆ่า rat glioma cells (ASK cells) ด้วยค่า IC50 เท่ากับ 10.28 μM. นอกจากนี้ยัง พบว่าสามารถใช้สาร (–)-goniodiol-7-monoacetate (1) ซึ่งแยกได้เป็นสารหลักจากพืชนี้มาเป็นสารบ่งชี้ในพืชชนิดนี้ได้ 

 

 Cytotoxic compounds from Goniothalamus repevensis Pierre ex Finet & Gagnep. ScienceAsia, 2022, 48, 429-433.